» Stanowisko PZIP wobec ustawy penalizującej windykację

W związku z opublikowaniem Projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw z dnia 25 stycznia 2019 r. Polski Związek Instytucji Pożyczkowych w drodze konsultacji publicznych przekazał do ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro kilka konstruktywnych uwag do treści przepisów związanych z rynkiem finansowym, ochroną tożsamości i działalnością windykacyjną.

Polski Związek Instytucji Pożyczkowych kierunkowo popiera zmiany zaproponowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości, zwłaszcza w zakresie ochrony nienaruszalności dóbr osobistych dłużników. 

Zwracamy jednak uwagę na fakt, że dodanie w Kodeksie karnym przesłanki kwalifikacji uporczywego nękania o wyrażenie „poniżenia lub udręczenia” pokrzywdzonego może prowadzić do zbyt szerokiego określenia sfery odpowiedzialności.

W konsekwencji przeciętny dłużnik może uznać, że regularnie otrzymywane listy i telefony z wezwaniami do zwrotu wierzytelności, czyli standardowe dziś czynności windykacyjne, spełniają przesłanki zapisane w Kodeksie karnym. W efekcie, nawet w sprawach bezspornych i prowadzonych w sposób etyczny, będą mogły być kierowane pozornie poprawnie uzasadnione zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa. Rozpowszechnienie takiego przeświadczenia wpłynęłoby negatywnie na moralność płatniczą, pewność obrotu gospodarczego, relacje w stosunkach cywilnych oraz wykonywane czynności, obsługujących masowe zawiadomienia, prokuratur i sądów.

Druga propozycja dotyczy brzmienia przepisu, który przewiduje karę za podszywanie się pod inną osobę w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej. Popierając całkowicie zmiany proponujemy, by rozszerzyć ich zakres nie tylko na dane umożliwiające publiczną identyfikację, jak zapisano w projekcie, ale na takie, które umożliwiają identyfikację w jakimkolwiek zakresie (przez wykreślenie słowa "publiczną").

Za słuszne uważamy, by tak, jak to miało miejsce dotychczas, karana była już sama próba podszycia się pod inną osobę. Istnieje ryzyko, że po wejściu w życie zmiany zaproponowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości, wszelkie nieudane próby podszywania się pod osoby trzecie, które nie wywołały szkody, pozostaną bezkarne, choć były podejmowane w złej wierze. Tylko dlatego, że nie przyniosły one oczekiwanego skutku.

W projekcie Ministerstwa penalizuje się dokonywanie transakcji płatniczych przy użycia pieniądza elektronicznego bez zgody osoby uprawnionej do dysponowania tym pieniądzem. Proponujemy rozszerzenie sankcji na sprawców wszystkich nieautoryzowanych transakcji bezgotówkowych wykonywanych w imieniu osób trzecich, tj. transakcji w rozumieniu Ustawy o usługach płatniczych.

Zapraszamy do pobrania pełnej wersji stanowiska