» Estoński CIT a instytucje pożyczkowe - uwagi w prekonsultacjach do projektu Ministerstwa Finansów

W Polsce zostanie wprowadzony tzw. estoński CIT, czyli możliwość odroczenia zapłaty podatku dochodowego osób prawnych do czasu wypłaty zysku (tzw. „Ryczałt od dochodów spółek kapitałowych”). Nowy model zakłada, że firmy nie będą musiały płacić podatku, o ile zysk przeznaczą na dalsze inwestycje i rozwój. Opodatkowanie nastąpi dopiero wtedy, gdy firma będzie chciała wypłacić wypracowany zysk udziałowcom lub akcjonariuszom. Zmiany mają być impulsem do rozwoju firm, które chcą się rozwijać i inwestować w Polsce.

Projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Finansów znajduje się na etapie prekonosultacji, w których udział bierze Polski Związek Instytucji Pożyczkowych. O ile warta poparcia jest sama idea ulgi podatkowej to głęboki sprzeciw, jako rozwiązanie nieuzasadnione i niesprawiedliwe podatkowo, budzi wyłączenie z grona beneficjentów instytucji pożyczkowych w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim.

W opinii branży pożyczkowej rozwiązania podatkowe, w tym w szczególności ulgi premiujące rozwój, powinny mieć charakter powszechny i równo traktować podatników co do rodzaju. Stosowanie uznaniowych wyłączeń bez uzasadnionego powodu, skutkuje powstaniem nierówności oraz komplikuje działanie systemu podatkowego. Stąd proponowane rozwiązania powinny mieć mieć zastosowanie dla wszystkich spółek kapitałowych, bez względu na przedmiot prowadzonej przez nie działalności gospodarczej. Pogląd ten ma swoją podstawę w usankcjonowanej konstytucyjne zasadzie równości wobec prawa, wyrażonej w art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Niestety, przedstawiona w materiale roboczym argumentacja zdaje się stać w opozycji do konstytucyjnej zasady równości wobec prawa, a ponadto opiera się ona na stwierdzeniu, iż „Podmioty te (instytucje pożyczkowe – przyp.) nie spełniają założeń, które zostały przyjęte przy wyborze grupy docelowej regulacji, w szczególności w zakresie potrzeb płynnościowych i głównie operacyjnego charakteru działalności gospodarczej, która cechuje się dużym potencjałem rozwoju i zapotrzebowaniem na znaczne inwestycje w środki trwałe”. W naszej ocenie powyższe wyjaśnienie nie jest adekwatne do instytucji pożyczkowych, które na równi z innymi przedsiębiorstwami powinny być objęte mechanizmem.

Ponadto, uzasadniając wyłączenie podmiotowe dla spółek kapitałowych prowadzących działalność w SSE czy PSI, w materiale roboczym użyto argumentu, iż „system opodatkowania ryczałtem ma charakter wspierający podmioty pozostające w gorszej sytuacji ekonomiczno-prawnej”, dlatego też – w ocenie PZIP – system opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych powinien mieć zastosowanie do instytucji pożyczkowych, których sytuacja ekonomiczno-prawna ulega stałemu pogorszeniu na gruncie regulacyjnym. Oprócz bowiem przyjętych zmian w zakresie obniżenia maksymalnych kosztów pozaodsetkowych w kredycie konsumenckim, nie mają możliwości zaliczania tzw. kredytów straconych w poczet kosztów uzyskania przychodu, w odróżnieniu od na przykład przedstawicieli sektora bankowego. Co więcej, instytucje pożyczkowe zostały pozbawione wsparcia, realizowanego w ramach tzw. „tarczy” Polskiego Funduszu Rozwoju, co również budzi istotne wątpliwości w świetle konstytucyjnej zasady równości wobec prawa.

Reasumując, przedstawione propozycje zmian legislacyjnych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych zawierają wiele ciekawych rozwiązań, które mogą być szansą i impulsem do rozwoju polskich przedsiębiorstw. W trudnym czasie pandemii COVID-19 to bardzo ważne, aby państwo chroniło zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorców, którzy przyczyniają się do rozwoju gospodarczego, a co za tym idzie – poprawy poziomu życia w Polsce. Niestety, w przedstawionym materiale roboczym, instytucje pożyczkowe – jako jedna z nielicznych kategorii przedsiębiorstw – zostały wyłączone z możliwości korzystania z tzw. Estońskiego CIT-u, dlatego też Polski Związek Instytucji Pożyczkowych postuluje zmiany w projektowanym art. 28k ust. 1 poprzez usunięcie pkt. 2) i włączenie instytucji pożyczkowych do systemu opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych.